Günümüz dünyasında hızla yaygınlaşan sosyal medya kullanımı, hukuka uygun olmayan birçok eylemi de beraberinde getirmiştir. Artık olmazsa olmazlarımız arasındaki sosyal medyanın etkisi hiçte yadsınamayacak kadar büyük. Peki bu kadar hayatımızın içinde olan sosyal medyada haklarımızı biliyor muyuz? Hazırsanız başlayalım.
- Hakaret (TCK Md.125)
Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 125.maddesinde düzenleme alanı bulmuştur. Tartışmasız sosyal medyada en fazla işlenen suç tipini hakaret suçu oluşturmaktadır. Hakaret suçunun yaptırımı üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Sosyal ağlarda aleni hakaret halinde, maddenin 4. fıkrası uyarınca aleniyet şartının gerçekleşmiş olduğu kabul edilmekte ve suçun cezası altıda biri oranında arttırılarak, ağırlaşmaktadır.
Örnek karar: Avukata sosyal medyadan “hakaret” ve “tehdit”e ceza
- Cinsel Taciz, Müstehcenlik (TCK Md.105)
Cinsel taciz suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 105.maddesinde düzenleme alanı bulmuştur. Kanun koyucu, cinsel taciz suçunun işlenebilmesi için fiziksel bir temas aramamış, mağdurun cinsel amaçlı olarak taciz edilmesini suçun oluşması için yeterli görmüştür. Bu nedenle, sosyal medya sitelerinde kişilere cinsel amaçlı olarak yazılar yazılması veyahut teklifler gönderilmesi cinsel taciz suçunun oluşması için yeterlidir. Cinsel taciz suçunun yaptırımı üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası, fiilin çocuğu karşı işlenmesi halinde altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Kanun koyucu, TCK Md.105/2-d fıkrasında cinsel tacizin “Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle” işlenmesi halinde cezanın yarı oranında arttırılarak uygulanmasını belirtmiştir.
Örnek karar: Yargıtay’dan emsal olacak ‘cinsel taciz’ kararı!
- Tehdit, Şantaj (TCK Md.106-107)
Tehdit ve Şantaj suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 106.maddesinde düzenleme alanı bulmuştur. Sosyal medya kullanıcıları kendilerine ulaşılamayacağı düşüncesiyle, aralarında husumet bulunan yada tanımadığı halde düşüncelerini beğenmediği kişilere karşı, kendi hesaplarından veya sırf bu nedenle oluşturdukları sahte hesaplar aracılığı ile serbestçe hakaret ve tehdit etmektedirler. Oysa ki kanun koyucu TCK’da , tehdit suçunun işlenmesi için, suçu işleyen ile mağdurun, fiili olarak aynı ortamda ve yüz yüze bulunmasını aramamaktadır.
Türk Ceza Kanunu’nda tehdit suçunun cezası altı aydan iki yıla kadar hapis. Fakat bunu sosyal medya üzerinden, kendinisini tanınmayacak şekilde yapması halinde durum değişiyor. Kanun koyucu TCK Md.106/2-b fıkrasında tehdidin “Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle” işlenmesi halinde verilecek cezayı iki yıldan beş yıla kadar hapis şeklinde nitelendirmiştir.
Örnek Karar: Telefonda hakaret ve tehdit edenler yandı!
- Haberleşmenin Gizliliğini İhlal (TCK Md.132)
Haberleşmenin Gizliliğini İhlal suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 132.maddesinde düzenleme alanı bulmuştur. Bireyler arasındaki yazılı, sözlü ve görsel iletişime ilişkin kayıtların izinsiz yayılması, yayınlanması yasaklanmış ve yaptırıma bağlanmıştır. Kanun koyucu TCK Md.132/3 fıkrasında gizliliğin ihlal suçunu “Kendisiyle yapılan haberleşmelerin içeriğini diğer tarafın rızası olmaksızın hukuka aykırı olarak alenen ifşa eden kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur” şeklinde nitelendirmiştir. Bu kapsamda sosyal ağ üzerinden gerçekleşen söz konusu eylem suç teşkil edecektir.
Örnek Karar: İzinsiz mesaj paylaşımına 10 ay hapis
- Özel Hayatın Gizliliğini İhlal (TCK Md.134)
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 134.maddesinde düzenleme alanı bulmuştur. Kişilerin özel hayatlarına ilişkin içerik, bilgi yahut belgelerin izinsiz olarak yayınlanması, Türk Ceza Hukuku kapsamında ”özel hayatın gizliliğinin ihlali” suçunu oluşturmaktadır. Kanun koyucu TCK Md.134/2 fıkrasında özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu “Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur“ şeklinde nitelendirmiştir. Bu kapsamda sosyal ağ üzerinden gerçekleşen söz konusu eylem suç teşkil edecektir.
Örnek Karar: Mesai arkadaşına yaptığı şaka pahalıya patladı
- Kişisel Verilerin Kaydedilmesi, Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Veya Ele Geçirme (TCK Md.135-136)
Kişisel Verilerin Kaydedilmesi, Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 135-136.maddesinde düzenleme alanı bulmuştur. Bireyin sosyal medya üzerinden kendi rızasıyla dahi olsa paylaştığı fotoğrafın, rızası dışında kaydedilmesi söz konusu suçun meydana gelmesine sebebiyet verecektir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi ile özel hayatın gizliliği suçunun karıştırılmamasıdır.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi – 2014/3760 sayılı kararında kişisel veriyi tanımlamıştır. Kişisel Veri: kişinin, yetkisiz üçüncü kişilerin bilgisine sunmadığı, istediğinde başka kişilere açıklayarak ancak sınırlı bir çevre ile paylaştığı nüfus bilgileri (T.C. kimlik numarası, adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, anne ve baba adı gibi), adli sicil kaydı, yerleşim yeri, eğitim durumu, mesleği, banka hesap bilgileri, telefon numarası, elektronik posta adresi, kan grubu, medeni hali, parmak izi, DNA’sı, saç, tükürük, tırnak gibi biyolojik örnekleri, cinsel ve ahlaki eğilimi, sağlık bilgileri, etnik kökeni, siyasi, felsefi ve dini görüşü, sendikal bağlantıları gibi kişinin kimliğini belirleyen veya belirlenebilir kılan, kişiyi toplumda yer alan diğer bireylerden ayıran ve onun niteliklerini ortaya koymaya elverişli, gerçek kişiye ait her türlü bilginin anlaşılması gerekir; ancak, herkes tarafından bilinen ve/veya kolaylıkla ulaşılması ve bilinmesi mümkün olan kişisel bilgiler, yasal anlamda “kişisel veri” olarak değerlendirilemez
TCK Md.136/2 fıkrasında verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu “Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır“ şeklinde tanımlamıştır.
Örnek Karar: Facebook Profilinden İzinsiz Fotoğraf Alarak Hesap Açmak
- Dolandırıcılık
Dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 157.maddesinde düzenleme alanı bulmuştur. Dolandırıcılık, hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası verilir şeklindedir. Bu bakımdan dolandırıcılık suçu, kişilerin malvarlığına karşı işlenen bir suçtur. Sosyal medya aracılığı ile gerçekleşen hileli davranış üzerine aldatılıp zarara uğranması halinde dolandırıcılık suçu oluşacaktır. Kişileri telefon ile arayıp kendilerinin devlet görevlisi (hakim, savcı, polis, asker) olduğunu söyleyerek para veya altın isteyenler, dernek adına çalıştıklarını belirterek internet üzerinden yardım parası toplayanlar buna en bariz örneklerdir. Burada dikkat edilmesi gerek husus dolandırıcılığın bir kimseyi kandırabilecek nitelikte hile ve desiseler ile yapılmasıdır.
Örnek Karar: Facebook Üzerinden Yapılan Dolandırıcılık
Sosyal Medya aracılığıyla işlenen bu ve başka suçlarda şahıs haklarınızın ihlal edildiğini düşünüyorsanız; Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunarak soruşturma yapılmasını sağlayabilirsiniz. Savcılığın yapacağı soruşturma neticesinde ceza davası açılıp Mahkeme kovuşturma sürecine başlayabilir. Yerel mahkemeler ve Yargıtay içtihatlarında bu konuda somut kararlar mevcuttur. Her ne kadar dışarıdan basit görünse de, bu tip davalarda ceza avukatına danışmadan karar vermemenizi öneririm.
[zombify_post]
0 Yorum