Türkiye’de yargı sistemi adli ve idari yargı ile anayasa yargısı ve uyuşmazlık yargısı olarak kollara ayrılmaktadır. Adli yargı sistemi üç derecelidir. Sırasıyla ilk derece mahkemeleri(asliye ceza, ağır ceza, asliye hukuk, sulh hukuk, asliye ticaret, aile mahkemeleri vb.),bölge adliye mahkemeleri ve Yargıtay’dır. İdari yargı sistemi de üç derecelidir. Sırasıyla ilk derece mahkemeleri(idare ve vergi mahkemeleri) bölge idare mahkemeleri ve Danıştay’dır. Anayasa yargısı Anayasa Mahkemesi’nden, uyuşmazlık yargısı da Uyuşmazlık Mahkemesi’nden ibarettir. Ancak Türk futbolundaki yargılama sistemi Türkiye’de ki diğer yargı sistemlerinden oldukça farklıdır. Yargılama iki dereceden oluşur. İlk derece hukuk kurulları Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, Disiplin Kurulu, Kulüp Lisans Kurulu ve Etik Kurulu’dur. İkinci ve son derece hukuk kurulu da Tahkim Kurulu’dur. Şimdi sırasıyla bu hukuk kurullarını inceleyeceğiz.
–
1.Uyuşmazlık Çözüm Kurulu
Kulüpler, futbolcular, teknik direktörler, futbolcu menajerleri, sağlık personeli ve maç düzenleyicileri arasındaki futbolla ilişkili her türlü sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıkları inceler. Uyuşmazlık Çözüm Kurulu Talimatı madde 3’te kurul üyelerinin kim olduğu ve nasıl seçildiği belirtilmiştir. Buna göre Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun hakem tayini usulüne uygun olarak Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan ve en az 100 kişilik listeden seçilen hakem heyetinden oluşur. Hakem listesi aynı maddenin 3.fıkrasında belirtildiği üzere TFF Yönetim Kurulu’nun görev süresi ile bağlı kalmak kaydıyla 4 yılda bir yenilenecektir.
–
2.Disiplin Kurulu
Futbol faaliyetinde bulunan kulüp, futbolcu, teknik direktör, yönetici, müsabaka görevlileri ve profesyonel futbolda görevli diğer kişilerin fiillerinden doğan disiplin ihlallerini karara bağlar. TFF Statüsüne göre disiplin kurulu İl Disiplin Kurulu, Amatör Futbol Disiplin Kurulu ve Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu olmak üzere 3’e ayrılır. Amatör ve Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu üyeleri federasyon başkanının teklifi üzerine Yönetim Kurulu tarafından atanır. İl Disiplin Kurulu üyeleri ise doğrudan federasyon başkanı tarafından atanır. Bu üyelerin görev süresi TFF Yönetim Kurulu’nun süresiyle sınırlı olmak üzere 4 yıldır.
–
3.Kulüp Lisans Kurulu
Kulüplere lisans verilmesi, verilen lisansın geri alınması ve talimatlarda belirtilen cezaların uygulanması konularını inceler. Bu kurulun üyeleri federasyon başkanının teklifi üzerine Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Bu kurulun görev süresi Yönetim Kurulu’nun görev süresiyle sınırlı olmak üzere 4 yıldır.
4.Etik Kurulu
Türk futbolundaki etik ve marka değerinin korunması ile toplumdaki saygınlığının zedelenmemesi için gerekli hukuki denetimleri yapar. Üyeleri federasyon başkanının teklifi üzerine Yönetim Kurulu kararıyla belirlenir. Üyelerin görev süresi Yönetim Kurulu’nun görev süresiyle sınırlı olmak üzere 4 yıldır.
–
5.Tahkim Kurulu
Yukarıda belirttiğimiz ilk derece hukuk kurullarınca verilen kararlar aleyhine yapılan başvuruları inceler. İlk derece hukuk kurullarından bağımsız olarak TFF Yönetim Kurulu’nun federasyon ile kulüpler, hakemler, futbolcular, teknik direktörler, oyuncu menajerleri, sağlık personelleri ve diğer yetkililer hakkında verdiği kararlar ve talimatlar aleyhine yapılacak başvuruları da inceler. TFF Statüsü madde 61’e göre üyeleri federasyon başkanının teklifi ve Yönetim Kurulu kararı ile en az 5 yıllık mesleki tecrübeye sahip hukukçular arasından seçilecek başkan ile 6 asıl ve 6 yedek üyeden oluşur. Üyelerin görev süresi Yönetim Kurulu’nun görev süresiyle sınırlı olmak üzere 4 yıldır.
–
Eleştiriler
–Kurullarda görev yapan kişilerin görev süresinin TFF Yönetim Kurulu’nun görev süresiyle sınırlı olması kurulların bağımsız ve esnek karar almalarını sekteye uğratan bir düzenlemedir.
-Kurulların üyelerinin federasyon başkanının teklifi ve Yönetim Kurulu kararıyla seçilmesi üyelerin başkan ve Yönetim Kurulu’nun belirlediği sınırların dışına çıkamamasını ve üyelerin üstünde bir baskı oluşmasını sağlamaktadır.
-Federasyon ile diğer futbol görevlileri arasındaki uyuşmazlıklarda bu kurulların yerine Yönetim Kurulu’nun yetkili olması yargılamanın bağımsızlığına gölge düşüren ve federasyonu aralarındaki uyuşmazlıklarda diğer futbol görevlileri karşısında üstün konuma getiren bir uygulamadır.
-17.03.2011 tarihinde 6214 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Anayasa’nın 59.maddesine ‘’Spor federasyonlarının spor faaliyetlerinin yönetimine ve disiplinine ilişkin kararlarına karşı ancak zorunlu tahkim yoluna başvurulabilir. Tahkim kurulu kararları kesin olup bu kararlara karşı hiçbir yargı merciine başvurulamaz.’’ Fıkrası eklenmiştir. Bu husus futbol görevlileri açısından hak arama özgürlüğünün ihlalidir. Mevcut kurulların üyelerini TFF Yönetim Kurulu’nun seçtiğini ve üyelerin görev sürelerinin TFF Yönetim Kurulu’nun görev süresiyle sınırlı olduğunu düşünürsek bu durum federasyon karşısında diğer futbol görevlilerini oldukça zor bir duruma sokmaya devam edecektir.
–
Son olarak yapılması gereken kurul üyelerinin başkan ve yönetim kurulundan bağımsız bir şekilde belirlenmesi ve görev sürelerinin başkan ve Yönetim Kurulu’ndan bağımsız olması ile yargılamanın üç aşamaya çıkarılmasıdır. ( Yargıtay’da bir daire sırf bu işler için ayrılabilir veya ihtisaslaşmış spor mahkemeleri kurulabilir.) Bu sayede Türk futbolu biraz olsun siyasetin gölgesinden ve kısır çekişmelerden kurtulabilir.
–
KAYNAKÇA:
- Doç. Dr. Hatice Özdemir Kocasakal Sportif Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümü ve Spor Tahkim Mahkemesi(CAS) syf. 105
- Doç. Dr. Hatice Özdemir Kocasakal Sportif Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümü ve Spor Tahkim Mahkemesi(CAS) syf. 106,107
- Doç. Dr. Hatice Özdemir Kocasakal Sportif Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümü ve Spor Tahkim Mahkemesi(CAS) syf. 108
- Doç. Dr. Hatice Özdemir Kocasakal Sportif Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümü ve Spor Tahkim Mahkemesi(CAS) syf. 109
- Doç. Dr. Hatice Özdemir Kocasakal Sportif Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümü ve Spor Tahkim Mahkemesi(CAS) syf. 118
- Doç. Dr. Hatice Özdemir Kocasakal Sportif Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümü ve Spor Tahkim Mahkemesi(CAS) syf. 124
0 Yorum