Daha önceki yazılarımızda PVSK 4/A kapsamında polisin durdurma ve kimlik sorma yetkisini incelemiştik. Bu yazımızda da aynı madde kapsamında durdurduğu kişileri hangi şartlarda ne şekilde arayabileceğini inceleyeceğiz. Öncelikle polisin durdurma ve kimlik sorma yetkisi yazımızı okumadıysanız https://lawtudent.com/makale/haklarimizi-bilelim-polisin-durdurma-ve-kimlik-sorma-yetkisi/ bu adresten okumanızı tavsiye ederiz.
Durdurma ve kimlik sorma tek başına polise arama yapma yetkisi vermemektedir. Polisin arama kararı olmaksızın durdurduğu bir şahsı araması için bazı şartların olması gerekmektedir. Kanuna göre polis durdurma sırasında kişinin üzerinde veya aracında silah veya tehlike oluşturan diğer bir eşyanın bulunduğu hususunda yeterli şüphenin varlığı durumunda, kendisine ve başkalarına zarar vermesini önlemek amacıyla gerekli ve ölçülü tedbirler alınabilir.
Kanunda geçen “yeterli şüphe” ifadesi ise her olayda farklılık göstermekle Yargıtay içtihatları kapsamında şekillenmektedir. Örneğin Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2016/20-761 E. – 2018/305 K. Sayılı ilamında sanık daha önceden hakkında uyuşturucu ticareti yapma suçundan işlem yapılması, yolcu koltuğunda oturan şahsın tedirgin davranışlar sergilemesi durumunda arama yapılması için yeterli şüphenin oluştuğu ifade etmiştir.
PVSK 4/A kapsamında yapılan önleme aramasının şekli de çok önemlidir. Zira kanun açıkça kişinin üzerindeki elbisenin çıkarılması veya aracın, dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin açılması istenemez demiştir. Devamla üst araması da ancak yoklama şeklinde yapılabilir. Yani ceplerin dışarı çıkartılarak aranması, cüzdanın içine bakılarak aranması, aracın torpidosunun, bagajının açtırılarak aranması hukuka aykırı olacaktır. Bununla beraber kişinin elindeki çantanın, poşetin içine bakılarak aranması da hukuka aykırıdır.
Örneğin Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2018/248 E. – 2019/537 K. Sayılı ilamında
“…görevlileri fark eden sanığın görevlilerce yakalandığı, ardından sanığın yapılan üst aramasında; iç çamaşırının iç kısmında, şeffaf jelatine sarılı hâlde eroinin ele geçirildiği, görevlilerce sanığın telefonunda incelemede çok sayıda mesaj gönderildiğinin tespit edildiği, Cumhuriyet savcısının talimatları doğrultusunda yapılan araştırma neticesinde sanığa mesaj gönderen ve arayan şahısların görevlilerce yakalandığı olayda;
Sanığın iç çamaşırı içerisinde yapılan arama işleminin, PVSK’nın 4/A maddesi kapsamında yoklama ve kontrol olarak değerlendirilemeyeceği…”
ifade edilmiştir. Ceza Genel Kurul kararında da görüldüğü üzere arama kararı olmadan sanığın iç çamaşırında yapılan arama hukuka aykırıdır.
Sonuç olarak arama kararı olmaksızın polisin arama yapması sıkı şekil şartlarına bağlanmıştır. Bu şartlar sağlanmadan arama yapılması halinde arama hukuka aykırı olacaktır.
[zombify_post]
0 Yorum